Greenpeace België
FR

Een rechtvaardig voedselsysteem voor iedereen!

Ons voedselsysteem draait vierkant en is onrechtvaardig. Het heeft niet alleen rampzalige gevolgen voor het klimaat, de biodiversiteit en onze gezondheid. In het huidige systeem zijn producenten onderbetaald, heeft niet iedereen toegang tot kwaliteitsproducten en komen schadelijke pesticiden, hoewel in ons land verboden, toch op ons bord terecht. Tot overmaat van ramp zijn steeds meer mensen genoodzaakt zich te wenden tot voedselhulp. Mensen lijden nog steeds honger in ons land.

Terwijl de biosector, bulkverkoop en korte keten onder druk staan door de dalende koopkracht en stijgende prijzen, blijven de conventionele voedselbedrijven en verwante dienstverleners buitensporige winsten boeken. Ze houden een voor hen winstgevend systeem in stand dat nefast is voor de consumenten, de producenten en het milieu.

Er bestaat geen twijfel: het voedselsysteem moet veranderen. Het is een misvatting om te denken dat onze individuele keuzes gaan leiden tot een ommezwaai van ons voedselsysteem, wanneer ongezonde voeding nog steeds eenvoudiger, sneller en goedkoper is dan een gezonde optie. Hoe kan je duurzaam kwaliteitsproducten eten wanneer de eindjes aan elkaar knopen steeds moeilijker of zelfs onmogelijk is?

Wij roepen België op om een prioriteit te maken van toegang tot duurzame en kwaliteitsvolle voeding voor iedereen. Bestaande oplossingen moeten we verder uitrollen. Biovoeding, agro-ecologie, korte keten en eerlijke handel zijn het bewijs dat een voedselsysteem met respect voor de mens, het milieu en de gezondheid van consument én producent mogelijk is. Wij roepen België op om de ontwikkeling van dit systeem te stimuleren via twee hefbomen:

  • grootkeukens: minimum duurzaamheidscriteria opleggen in gesubsidieerde instanties (scholen, ziekenhuizen, rusthuizen…)
  • sociale voedselzekerheid: elk individu ontvangt een bepaald budget voor de aankoop van kwaliteitsvolle voedingsmiddelen die beantwoorden aan criteria op vlak van duurzaamheid, korte keten en sociale rechtvaardigheid.

Laat je stem horen en eis van de bevoegde ministers dat ze ons voedselsysteem wijzigen richting een systeem met respect voor de consument, de producent en het milieu. Een systeem waarin iedereen toegang heeft tot kwaliteitsproducten. Dit is essentieel voor onze gezondheid, het milieu en de toekomst van landbouw.

Meer info

Teken deze petitie gericht aan de verschillende regeringen in ons land opdat ons voedselsysteem evolueert naar een systeem met respect voor de producent, het milieu en de consument die we allemaal zijn.

*verplichte velden in overeenstemming met onze privacyverklaring.
Deze pagina is beveiligd. Greenpeace beschermt jouw persoonlijke gegevens en deelt deze niet met derden voor commerciële doeleinden. Door het formulier in te dienen, erken je onze privacyverklaring en de algemene voorwaarden.

Wat zijn de verborgen kosten van ons huidige voedselsysteem?

Menselijke kosten:

  • De situatie van de boerinnen en boeren wordt steeds moeilijker. Het aantal boerderijen neemt af (68% van de boerderijen is sinds 1980 verdwenen), ontoereikende verloning (inkomen 44% onder het gemiddelde), moeilijke toegang tot land en soms gevaarlijk werk. Een situatie die sommigen tot zelfdoding drijft.
  • In een geglobaliseerde markt worden de rechten van inheemse volkeren en boerengemeenschappen geschonden door landroof en doordat hun grondgebied wordt ontbost om onze intensieve veehouderijen te voeden.
  • Door de slechte verdeling van de hulpbronnen neemt de ongelijkheid toe. De voedselonzekerheid stijgt (2,3 miljard mensen getroffen in 2021), vooral in het Globale Zuiden. In België is het aantal personen dat beroep doet op voedselhulp explosief gestegen (+32% in 2020) en zitten steeds meer gezinnen in financiële moeilijkheden.

Kosten voor het milieu: de industriële landbouw (intensieve veeteelt, geïmporteerde ontbossing, gebruik van chemische producten…) veroorzaakt biodiversiteitsverlies, afname van de populaties bestuivers, bodemvernietiging, watervervuiling en veel uitstoot van broeikasgassen. Het voedselsysteem draagt in belangrijke mate bij tot de klimaatverandering en is verantwoordelijk voor meer dan een derde van de emissies.

Kosten voor de gezondheid:

  • Voeding van slechte kwaliteit kan leiden tot hart- en vaatziektes, diabetes en bepaalde types kanker. In België lijdt bijna 1 volwassene op 2 aan overgewicht.
  • Overgewicht en obesitas kosten de Belgische gezondheidsbegroting jaarlijks 4,5 miljard euro.
  • Pesticiden inslikken en verspreiden is nefast voor de menselijke gezondheid. Of dat nu in België is of in de landen van het Globale Zuiden waarnaar België grote hoeveelheden pesticiden uitvoert die nochtans verboden zijn in de EU.

Een duurzaam bord in de refter

Wij eisen dat minimale duurzaamheidscriteria worden opgelegd aan instanties die overheidsgeld ontvangen (scholen, ziekenhuizen, rusthuizen…), in de vorm van een algemeen decreet of ordonnantie voor de drie gewesten. Deze criteria moeten een progressief percentage gezonde producten (in overeenstemming met de voedingsaanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad) opleggen voor seizoensgebonden (Belgische) streekproducten uit biologische of agro-ecologische landbouw en de korte keten, naast een maximale hoeveelheid vlees per week. Voor de uitvoering van deze wetgeving is het essentieel om kantines de juiste ondersteuning te bieden op financieel en personeelsvlak. Bovendien moet de kostprijs van deze maaltijden in verhouding staan tot het inkomen van de consument en dus gratis zijn voor de meest kansarme gezinnen. Iedereen moet immers toegang hebben tot kwaliteitsvoeding.

De sociale voedselzekerheid, wat is dat?

De Sociale Voedselzekerheid (SVZ) is een systeem waarbij elk individu een bepaald budget ontvangt dat uitsluitend kan worden gebruikt voor de aankoop van gezonde voedingsmiddelen bij erkende, lokale producenten die correct worden betaald. Een budget dat aan elke consument wordt toegekend, waarvan het bedrag geleidelijk aan zou toenemen en zou variëren tussen 100 en 150 euro per maand, afhankelijk van de financiële situatie van de mensen (zonder hiervoor stappen te moeten ondernemen). Dit systeem kan, bijvoorbeeld via bijdragen op arbeid en een winstbelasting voor multinationals in de voedingssector, de toegang tot gezonde en duurzame voeding democratischer maken en tegelijkertijd die productiewijzes ondersteunen die criteria naleven op vlak van sociale, economische en ecologische rechtvaardigheid.

Greenpeace lanceert deze oproep in samenwerking met: